χιλιομέτρων και 100 μιλίων στα βουνά της Ροδόπης. Το πόσο μεγάλη είναι η διαφορά ανάμεσα στα 100 χιλιόμετρα και στα 100 μίλια δεν μπορώ να το απαντήσω στην πράξη. Αυτό που προσωπικά έχω κάνει σε αγωνιστική μορφή είναι τρεις αγώνες 100 χιλιομέτρων στη Γαλλία και τρεις στο Παρανέστι, με τον τελευταίο να φτάνει στα 130 χιλιόμετρα περίπου.

   Πρακτικά γνωρίζω τις διαφορές ανάμεσα σε αγώνες 50 και 100 χιλιομέτρων. Η βασική διαφορά κατά τη διάρκεια του αγώνα είναι η ένταση, άρα και ο ρυθμός. Σε αγώνα 100 χιλιομέτρων δεν θα νιώσουμε το άγριο κάψιμο και τη μεγάλη ταχύτητα που έχουν οι αγώνες κάτω των 50 χιλιομέτρων. Έτσι το ύψος στο αναερόβιο κατώφλι δεν έχει πρωτεύοντα ρόλο. Υπάρχουν αθλητές με σχετικά χαμηλή μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου που έχουν εξαιρετικές επιδόσεις σε αγώνες υπεραπόστασης. Αυτό που θα νιώσουμε σε αγώνες πάνω από τα 100 χιλιόμετρα είναι η συσσώρευση της κόπωσης, σωματικά και ψυχικά.

   Σωματικά οι ενοχλήσεις στους μύες, τένοντες, οστά, αρθρώσεις μπορεί να είναι τόσο μεγάλες που τελικά να οδηγήσουν σε ανυπέρβλητα προβλήματα. Ψυχικά η μεγάλη διάρκεια της επιβάρυνσης μπορεί να φέρει τον αθλητή σε κατάσταση κρίσης ταυτότητας και αναθεώρησης των στόχων και των σκοπών του αγώνα.Θεωρώ την ψυχοσωματική κατάσταση αλληλένδετη και αλληλοεξαρτώμενη. Σε αυτή την κατάσταση βρίσκεται η γοητεία της υπεραπόστασης και η διαχείριση των εναλλασσόμενων προβλημάτων αποτελεί μεγάλο μέρος της στρατηγικής των αγώνων ultra trail. Αυτό που πρέπει να ξέρει ο αθλητής είναι ότι τα διαστήματα προβλημάτων και κούρασης διαδέχονται στιγμές διαύγειας, ευφορίας και χαράς. Απλά όσο μεγαλώνει η απόσταση, αυτά θα είναι όλο και μικρότερα αλλά δεν θα λείψουν από τον αγώνα.

   Αποτελούν κληρονομιά του αθλητή οι καταστάσεις και τα βιώματα που μπορούν να ενεργοποιήσουν τα θετικά συναισθήματα κατά τη διάρκεια του αγώνα. Αυτή η κληρονομιά είναι η ίδια η προσωπικότητα και η ψυχοσύνθεσή του. Δεν μπορεί ο βολεμένος, ο χορτάτος, ο χωρίς ηθική άνθρωπος να τρέξει αγώνες υπεραπόστασης.

   Εν αρχή είναι η συνειδητοποίηση του τι θα πάμε να κάνουμε σε έναν αγώνα υπεραπόστασης. Θα πρέπει να έχουμε αποφασίσει να υποβάλουμε το σώμα μας σε απίστευτη κούραση και ταλαιπωρία τόσο κατά τη διάρκεια του αγώνα όσο και κατά τη διάρκεια της προπόνησης. Θα πρέπει στον αγώνα ο πόνος να κάνει τη δουλειά του και εμείς τη δική μας. Αυτό προϋποθέτει υπέρβαση. Νομίζω ότι η υπεραπόσταση για να βγει χρειάζεται στρατηγικό αλλά και υπερβατικό τρέξιμο.

   Στο στρατηγικό κομμάτι του αγώνα αυτού του άρθρου θα αναφερθούμε στη προπόνηση που θα μας φέρει στη γραμμή της εκκίνησης. Όταν σχεδιάζουμε ένα προπονητικό πρόγραμμα το πρώτο που εξετάζουμε είναι τους καθοριστικούς παράγοντες που θα επηρεάσουν την έκβαση του αγώνα. Σε έναν αγώνα υπεραπόστασης αυτοί είναι:

- Χρησιμοποίηση των λιπών σαν ενεργειακό καύσιμο. Αυτό προϋποθέτει χαμηλή ένταση κατά τη διάρκεια του αγώνα κυρίως στις κατηφόρες και στα επίπεδα μέρη. Στη προπόνηση το μαθαίνουμε τρέχοντας χωρίς κατανάλωση τροφής για 2 με 3 ώρες μία με δύο φορές την εβδομάδα.

- Αναπλήρωση υδατανθράκων. Χωρίς τροφή, αγώνας δεν βγαίνει. Έτσι πρέπει να συνηθίσουμε να σχεδιάσουμε τι θα τρώμε κατά τη διάρκεια του αγώνα. Αυτό το δουλεύουμε κυρίως στη μεγάλη χιλιομετρική προπόνηση. Είναι σημαντικό πριν από δύσκολα σημεία του αγώνα να εφοδιάζουμε τον οργανισμό με ενέργεια περίπου 5 λεπτά πριν προσεγγίσουμε τα δύσκολα ανεβάσματα καθώς το καύσιμο που θα χρειαστεί ο οργανισμός θα είναι κυρίως υδατάνθρακες λόγω της πιο υψηλής έντασης που απαιτεί η ανηφόρα.

- Περιεκτικότητα νερού και ηλεκτρολυτών. Πρέπει να έχουμε συνηθίσει στην κατανάλωσή τους και λόγω της μεγάλης ποσότητας υγρών που θα χρειαστούμε θα πρέπει το διάλυμα ηλεκτρολυτών να είναι κάπως υποτονικό. Καλό είναι να μην πίνουμε μεγάλες ποσότητες υγρών και φορτώσουμε το στομάχι αλλά να πίνουμε όταν αισθανόμαστε ελαφριά δίψα.

- Τεχνικός εξοπλισμός. Πρέπει τα ρούχα, τα παπούτσια, σακίδιο, μπατόν, φακούς να τα έχουμε δουλέψει στη προπόνηση για να ξέρουμε πως αντιδρούν.

- Αντοχή συνδετικού και στηρικτικού ιστού (μύες, τένοντες, οστά, αρθρώσεις). Σε αγώνες υπεραπόστασης το μυοσκελετικό σύστημα δέχεται τεράστια επιβάρυνση. Για να αντέξουμε θα πρέπει πρώτα να φτάσουμε χωρίς προβλήματα στην εκκίνηση. Αυτό προϋποθέτει σωστή εκγύμναση κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας χωρίς υπερβολές που θα καταπονήσουν υπερβολικά το σώμα μας. Εδώ διαπιστώνουμε ότι η προπόνηση για υπεραπόσταση δεν διαφέρει και πολύ από την προπόνηση μαραθωνίου, διαφορετικά ο μεγαλύτερος όγκος χιλιομέτρων θα προκαλούσε και αρνητικές φθορές στο σώμα μας. Αυτό που αλλάζει είναι η δομή της κάποιες μέρες της εβδομάδας και η ένταση που στη προπόνηση υπεραπόστασης είναι πιο ευχάριστη σε σχέση με μικρότερες αποστάσεις. Ο λόγος της χαμηλότερης έντασης είναι ότι στον αγώνα δεν παίζει καθοριστικό ρόλο το ύψος του αναερόβιου κατωφλιού και της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου. Καθοριστικό ρόλο έχει η ταχύτητα στη μεσαία ένταση που αντιστοιχεί με περίπου 30-35 παλμούς κάτω από το μέγιστο καρδιακό ρυθμό και οι εναλλαγές στην κατανάλωση ενέργειας, λιπών και υδατανθράκων. Επίσης είναι σημαντικό να μάθουμε να τρέχουμε με χαμηλούς κραδασμούς διατηρώντας ένα στρωτό και ευχάριστο τρέξιμο. Στη μείωση των κραδασμών θα μας βοηθήσει κι ένα παπούτσι υψηλής απορρόφησης κραδασμών χωρίς να χάσει όμως τη πρόσφυση που είναι απαραίτητη σε αγώνες βουνού.

    Έχοντας υπ’ όψιν τα παραπάνω σχεδίασα ένα προπονητικό πλάνο 11 εβδομάδων ξεκινώντας από τη Δευτέρα 12 Αυγούστου μέχρι στις 25 Οκτωβρίου.