Η ποδηλασία είναι ένα άθλημα με αρκετά μεγάλη συχνότητα τραυματισμών, είτε πρόκειται για επαγγελματία αθλητή είτε για ερασιτέχνη. Η ποδηλασία ανήκει στην κατηγορία των κυκλικών αθλημάτων που χαρακτηρίζονται από μεγάλη και μέγιστη ισχύ των προπονητικών επιβαρύνσεων και απαιτεί την ανάπτυξη μεγάλων ταχυτήτων, υπό συνθήκες αυξημένης επιβάρυνσης των μυών των κάτω άκρων και της πλάτης. Όλες αυτές οι εντάσεις και οι επιβαρύνσεις συχνά οδηγούν σε τραυματισμούς.
Συχνοί τραυματισμοί στην ποδηλασία
Τα αίτια των τραυματισμών είναι αρκετά:
-
Κακή φυσική κατάσταση του αθλητή.
-
Ανεπαρκής προθέρμανση.
-
Προπονητική επιβάρυνση πάνω από τα όρια αντοχής του αθλητή.
-
Καταπονημένο και εξαντλημένο μυοσκελετικό σύστημα.
-
Μειωμένη αντίσταση στις διάφορων ειδών κακώσεις.
-
Κακή υλικοτεχνική υποδομή και ακατάλληλη ενδυμασία (έλλειψη κράνους και προστασιών,ακατάλληλο "μαξιλαράκι" ποδηλατικής βερμούδας).
-
Κακή στάση και θέση οδήγησης του ποδηλάτου.
-
Άσχημες καιρικές συνθήκες με ψυχρό και υγρό περιβάλλον.
-
Λάθη τεχνικής και υπερεκτίμηση δυνατοτήτων (κυρίως στο ΜΤΒ).
-
Κακή διάθεση και ψυχολογία.
-
Αυτοκινητικά ατυχήματα, καθώς συχνά ο ποδηλάτης εκτείθεται σε δρόμους με αυξημένη κυκλοφορία.
Τα βαριά τραύματα στην ποδηλασία δημιουργούνται συνήθως εξαιτίας των πτώσεων και αποτελούν ενα μικρό μόνο μέρος επί του συνόλου των κακώσεων. Οι ποδηλάτες υποφέρουν κυρίως από τραυματισμούς λόγω υπέρχρησης. Τενοντίτιδες και κατάγματα κοπώσεως είναι επίσης αρκετά συχνά φαινόμενα.
Τα πιο τρωτά σημεία του μυοσκελετικού συστήματος των ποδηλατών είναι η περιοχή της ποδοκνημικής, της άρθρωσης του γόνατος, καθώς και η περιοχή του μηρού και της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Στην περιοχή των άνω άκρων οι τραυματισμοί εντοπίζονται στην ωμική ζώνη (ακρώμιο, ακρομιοκλειδική ή στην άκρα χείρα) και πρόκειται για εξαρθρώματα και κατάγματα από πτώσεις.
Οι πτώσεις συνήθως συνοδεύονται απο εκδορές ή μωλωπισμούς σε διάφορα σημεία του σώματος, οι οποίοι πολλές φορές είναι αρκετά εκτεταμένοι.
Ανάμεσα στις χρόνιες παθήσεις στην ποδηλασία συχνότερες είναι οι κακώσεις του γόνατος όπως τενοντίτιδες (Αχιλλείου τένοντα, επιγονατιδικού, δικέφαλου μηριαίου), σύνδρομο λαγονοκνημιαίας ταινίας, χρόνιος μικροτραυματισμός του θύλακα κτλ. Ειδικά το σύνδομο της λαγονοκνημιαίας ταινίας ταλαιπωρεί αρκετά συχνά τους ποδηλάτες και οφείλεται στην τριβή της ταινίας (δηλ. της έξω-πλάγιας επιφάνειας του μηρού) πάνω στον έξω μηριαίο κόνδυλο (βλ.φώτο Νο4).
Με κόκκινο χρώμα τονίζεται το επώδυνο σημείο επι της λαγονοκνημιαίας ταινίας. Αρκετά συχνοί είναι και οι τραυματισμοί των περιφερικών νεύρων της άκρας χείρας (μέσο και ωλένιο νεύρο) και των δακτύλων (κατάγματα κοπώσεως) λόγω της συμπίεσης που υφίστανται πάνω στο τιμόνι κατά τη διάρκεια της προπόνησης
Όσον αφορά στην σπονδυλική στήλη τα περισσότερα προβλήματα παρατηρούναται στην περιοχή του αυχένος αλλά και στην οσφυϊκή μοίρα. Αρκετοί ποδηλάτες πάσχουν από αυχενικό σύνδρομο το οποίο προκαλείται από τη χαμηλή θέση οδήγησης, κυρίως στην ποδηλασία δρόμου. Συμπτώματα οσφυαλγίας παρατηρούνται κυρίως στο ΜΤΒ όπου οι καταπονήσεις λόγω των κραδασμών είναι περισσότερες. Η αφυδάτωση κάνει την εμφάνισή της κυρίως τους θερινούς μήνες και η πρόληψή της απαιτεί συχνή λήψη υγρών και ελαφρύ ρουχισμό, ώστε να περιοριστεί η υπερβολική εφίδρωση. Συχνές είναι οι κράμπες λόγω παρατεταμένης άσκησης σε ζεστό περιβάλλον, οι οποίες εκδηλώνονται με ακούσιους σπασμούς των ενεργών μυών. Οι κράμπες συνήθως συνοδεύονται από χαμηλό επίπεδο νατρίου στο αίμα.
Αποκατάσταση
Βασική επιδίωξη μετά τον τραυματισμό του ποδηλάτη είναι η επέκταση της λειτουργικής ικανότητας σε όσο το δυνατόν συντομότερο χρόνο. Για τον σκοπό αυτό κρίνεται απαραίτητη η συνεργασία προπονητή- ιατρού – φυσιοθεραπευτή και βεβαίως του ίδιου του αθλητή.
Οι σκοποί της αποκατάστασης του τραύματος είναι οι εξής:
Ανακούφιση από τον πόνο.
Επούλωση του τραύματος.
Ενδυνάμωση των μυών.
Επανάκτηση της νευρομυϊκής συναρμογής, δηλ. της λειτουργικότητας.
Η σταδιακή φόρτιση και η επιστροφή στις προπονήσεις.
Κάθε τραυματισμός, όσο ελαφρύς και αν δείχνει, πρέπει να αντιμετωπίζεται προσεκτικά και το τραυματισμένο μέλος να αποκαθίσταται 100% πρίν ο αθλητής επιστρέψει και πάλι στις προπονήσεις. Ελλειπής αποκατάσταση της κάκωσης σχεδόν πάντα οδηγεί σε υποτροπή του τραύματος, με αποτέλεσμα την μακρόχρονη αποχή από την ενεργό δράση.
