Η πρώτη αίθουσα

 

Περιήγηση στο χώρο…

Ακολουθώντας την πορεία Γάλλου προξένου Cousinery προς το σπήλαιο, στα βασικά της σημεία κινούμενοι δηλαδή στις υπώρειες της δυτικής Ροδόπης, φτάνουμε στο ποτάμι που πλαισιώνεται από πλατάνια, σπαζοϊτιές, καλαθοϊτιές, λεύκες, σκλήθρα και κισσούς. Και τότε, δηλαδή κατά τον 18ο αιώνα, όπως και τώρα, η είσοδος της σπηλιάς ήταν ορατή μόνο όταν πλησίαζε κανείς και αφού από την αριστερή όχθη περνούσε στη δεξιά. Σήμερα υπάρχουν τρία μικρά γεφύρια.

Τότε, τα πεσμένα, γκριζωπά από τη χρωματική αλλοίωση, μάρμαρα του σπηλαίου έφραζαν την είσοδο. Ο περιηγητής και η συνοδεία του χρειάσθηκε να συρθούν για να ανακαλύψουν την πρώτη αίθουσα, που στην πραγματικότητα είναι η τελευταία πριν περάσει ο Αγγίτης στην πεδιάδα. Σήμερα από τη δεξιά όχθη του ποταμού, ανεβαίνουμε την πετρόκτιστη ράμπα και δια της τεχνητά διευρυμένης εισόδου εισερχόμαστε στο σπήλαιο.

 

Η πρώτη αίθουσα…

Κατεβαίνουμε λίγα σκαλοπάτια και βρισκόμαστε στο μέσο της αίθουσας. Οι διαστάσεις της είναι 35 χ 50 χ 15 μέτρα. Την εποχή της άφιξης του Cousinery δεν υπήρχε η βαθμιδωτή διαμόρφωση στην αριστερή όχθη του Αγγίτη και ο υδροτροχός στη δεξιά. Η δύναμη του τρεχούμενου νερού, η οποία περιέστρεφε μια όρθια φτερωτή, για την ύδρευση των κατοίκων και την άρδευση των καπνοχώραφων φαίνεται η πρόσφατη (1999) βαθμιδωτή διαμόρφωση στην αριστερή όχθη του Αγγίτη έγινε για τη συγκράτηση των χωμάτων του επικλινούς πρανούς (έκτασης 20,40 χ 30 μ. περίπου) και τον εξωραϊσμό του χώρου.

 

 

 

 Το υπόλοιπο σπήλαιο

 

Βαδίζοντας προς το εσωτερικό του σπηλαίου με τα πόδια στεγνά, με δυσκολία μπορούμε να φανταστούμε ότι οι σπηλαιολόγοι το ανακάλυψαν φορώντας καταδυτικές στολές, μάσκες, έχοντας μπουκάλες οξυγόνου και κρατώντας φακούς, πυξίδες, νήμα, σημειωματάριο. Εκείνοι μετά την κατάδυση στην πηγή εσωτερικά, εμείς μετά το παράπλευρο τούνελ, εισερχόμαστε στη μεγάλη αίθουσα. Βρισκόμαστε στην άλλη πλευρά της πηγής. Η αίθουσα έχει διαστάσεις 35 χ 35 χ 6 μ. και καλύπτει μια έκταση 150 τετρ. μέτρων. Στο βόρειο σημείο της υπάρχει μια τυφλή καπνοδόχος ύψους 15 μ. περίπου.

 

Προχωρούμε προς τα βορειοδυτικά, σε μια γαλαρία είκοσι μέτρα πλατιά. Τότε το βάδισμα γινόταν βουλιάζοντας στην άμμο, μέσα στην κοίτη του ποταμού. Σε κάποιο σημείο οι σταλακτίτες έκλειναν το πέρασμα και λίγο μακρύτερα ο θόλος ακουμπούσε στο νερό. Οι σπηλαιοδύτες έκαναν μια εκ νέου κατάδυση για 10 μ. περίπου. Το στένωμα (σιφόνι) διανοίχτηκε και είναι προσπελάσιμο τους καλοκαιρινούς μήνες. Σε γενικές γραμμές η εξερεύνηση και χαρτογράφηση του σπηλαίου έδειξε ότι ακολουθεί νέα στοά (20 x 7μ), δεύτερο σιφόνι (10 μ), άλλη στοά (100 μ), τρίτο σιφόνι (που έχει παρακαμφθεί με τεχνητή στοά), νέα στοά (500μ), μια αίθουσα (100 x 10 x 10 μ) με πλούσιο λιθωματικό διάκοσμο και μια νέα στοά. Η περιήγηση μας σταματά στα 500 μ.

Εγκαταλείπουμε το σπήλαιο δια της τεχνητής σήραγγας-εξόδου. Αμέσως στα αριστερά συναντάμε το σημείο που έγιναν δοκιμαστικές τομές και ανακαλύφθηκαν παλαιολιθικά – παλαιοντολογικά ευρήματα.

 

Το κοίτασμα εντοπίστηκε τυχαία γιατί βρίσκονταν σε βάθος 10 μ. κάτω από τη σημερινή επιφάνεια του εδάφους μέσα σε στρώματα ερυθράς αργίλου, σαν κι αυτή που απαντά σε πολλά τμήματα της πεδιάδας της Δράμας. Τα οστά και τα λίθινα εργαλεία βρίσκονταν στα δύο κατώτερα μέτρα των ερυθρών αυτών εδαφών που καλύπτουν τα μάρμαρα του Φαλακρού όρους. Φαίνεται ότι σε αυτό το σημείο υπήρχε βραχώδες έγκοιλο, που είχε υποστεί καθοίζηση και το οποίο λειτουργούσε σαν φυσική παγίδα στα ζώα. Οι παλαιολιθικοί κυνηγοί δεν κατοικούσαν εδώ αλλά σε αναβαθμίδες γύρω από το ποτάμι. Οι θέσεις αυτές είναι δύσκολο να εντοπισθούν είτε γιατί διαβρώθηκαν από τη ροή των ολοκαινικών (μετά το 10.000 π.Χ. περίπου) χειμάρρων είτε γιατί καλύφθηκαν από τα φερτά υλικά που παρασύρουν τα ορμητικά ρεύματα στο διάβα τους.

 

Οι γεωμορφολογικές μελέτες, οι αναλύσεις της γύρης, οι παλαιοντολογικές έρευνες, η τυπολογική εξέταση των εργαλείων και οι απόλυτες χρονολογήσεις έδειξαν ότι η πλήρωση του εγκοίλου στο οποίο παρασύρθηκαν τα ζώα έγινε γύρω στο 30.000 πριν από σήμερα όταν το κλίμα κατά τη θερμή περίοδο του έτους ήταν 6-7ο C ψυχρότερο από ότι σήμερα και κατά τη χειμερινή 3-4ο C. Στη λεκάνη ζούσαν άλογα δασύμαλλοι ρινόκεροι, μαμούθ, ελάφια, μεγάκεροι, άρκτοι των σπηλαίων ίσως και αίγαγροι. Βρισκόμαστε στην παγετώδη περίοδο της πλειστοκαίνου που ονομάστηκε Wurm.

 

 

 

 

Χάρτης τοποθεσίας: